Gözün sedefinden nice dürdane dökersin
Şol dişi güher dudağı mercân ere umma
Dehhani
"Gözünün sedefinden boşa gözyaşı döküyorsun;
çünkü dişleri inciye,
çünkü dişleri inciye,
dudağı mercana benzeyen sevgili hiç gelmeyecektir."
Sedef, istiridye olarak da biinen bir deniz ürünüdür.
Rivayete göre sedef; nisan ayında su yüzeyine çıkar,
nisan yağmuru sedefin içine düşer
nisan yağmuru sedefin içine düşer
ve bu yağmur damlacığı daha sonra inciye dönüşürmüş.
Sedef şekli dolayısıyla insan gözüne benzer.
Ayrıca her ikisinin de kapağı vardır.
Ayrıca her ikisinin de kapağı vardır.
Sedefin içinde inci,
gözün içinde de inciye benzeyen göz yaşı vardır.
gözün içinde de inciye benzeyen göz yaşı vardır.
Sevgili âşığından hem inci hem de göz yaşı bekler.
Mercan ise kıymetli taştır.
Rengi ve kıymeti bakımından sevgilinin dudağı mercana benzer.
Rengi ve kıymeti bakımından sevgilinin dudağı mercana benzer.
Şair ağlayarak sevgilinin vuslatını talep ediyor.
Bu vuslat karşısında kıymetli incilerini sunuyor.
Bu vuslat karşısında kıymetli incilerini sunuyor.
Sevgili bu talebi kabul etmiyor ;
çünkü onun inci ve mercan gibi kıymetli hazinesi var.
çünkü onun inci ve mercan gibi kıymetli hazinesi var.
Haz.İbrahim Cemal TORUN
'Ey aşık!Göz'ünün sedefinden daha ne zamana kadar inci taneleri döküp duracaksın!'Şair bu beyitte adeta okuyucusunun iki hususta dikkatini çekiyor ve bir şeyin farkına varılmasını istiyor.Birincisi,incinin sedeften elde edildiği ve sedefin de değerli oluşu,ikincisi ise incinin mercanla birlikte saklanması.Eski hanımefendiler,inci ve mercanlarını akikten yapılan mücevher kutularında bir arada saklarlar,diğer mücevherleri ile karıştırmazlarmış.Bence bunun sebebi ,şairin farkına varmamızı istediği husus olmalıdır:Hem inci hem de mercan denizden çıkartılır.Ve bir zamanlar canlı iken sonradan taşlaşmış olarak değer bulur.Şair ilk dizede inci'yi,ikinci dizede mercanı anarak aşkın(kendisinin)gözünü denize benzetmektedir ki okuyucu bunun farkına vardığı zaman onun sevgili uğruna ne derece çok (denizler kadar) ağladığını görmüş olacaktır.Bu da sevgilisinin ne derece güzel ve değerli olduğunun delilidir.
YanıtlaSil