Biz cism-i nizâr üzre döküp dâne-i eşki
Çün rişte-i can gevher-i mânâda nihânız
Neşâti
"Biz gözyaşı tanelerini bedenimiz üzerine döküp,
can ipliği gibi mânâ cevherinde gizlenmişiz."
Rişte-i can, can ipliği demektir.
Mumun içindeki fitile de rişte-i can derler.
Mumun yanar kısmı bu ipliktir.
Mum yandıkça ipliğin etrafındaki parafin erir ve gözyaşları gibi dökülür.
Bu bakımdan mum insana benzetilir.
Çünkü insanın da canı yandıkça gözlerinden yaşlar dökülür.
Mumdaki yanma gerçek anlamdayken insandaki yanma (üzülme) mecazidir.
Gevher incidir.
İnci istiridye veya sedef denilen hayvanın içinde saklıdır.
İnciyi ipe dizerler.
İnci ile gözyaşı arasında da benzerlik vardır.
Şairin gözyaşları ipe dizilmiş inci gibi akıyor.
Ayrıca şair bedenini can ipliğine benzetmesiyle onun gibi yandığını;
ancak bu yanma neticesinde incilerinin (yani güzel sözlerinin, şiirlerinin)
ortaya çıktığını belirtmek istemiştir.
Çünkü güzel sözler söyleyebilmek için yanmak gerekir.
Böylelikle şair söylediklerinin inci kıymetinde olduğuna
dikkat çekmiştir.
Ayrıca şair bedenini can ipliğine benzetmesiyle onun gibi yandığını;
ancak bu yanma neticesinde incilerinin (yani güzel sözlerinin, şiirlerinin)
ortaya çıktığını belirtmek istemiştir.
Çünkü güzel sözler söyleyebilmek için yanmak gerekir.
Böylelikle şair söylediklerinin inci kıymetinde olduğuna
dikkat çekmiştir.
Hzl. İbrahim Cemal TORUN
Özel Adana Gündoğdu Koleji
T.D. ve Edb.Öğretmeni
Her bir güzel sözün kökeninde yaşanmış acılar,yaşanmış mutluluklar:yaşanmışlıklar vardır. Güzel sözler söylemek,kişiyi derinden etkilemek ve sözlerinin önemini vurgulamak isteyen bir sanatçının bazı şeyleri yaşaması belli bir olgunluğa kavuşması gerekmektedir...
YanıtlaSilTalat Özmüslüman
Bazı kişiler hayatları boyunca yaşamış oldukları olaylardan onlara kalan tecrübeleri günden güne biriktirmiş , hayata karşı duruşlarınıda bu birikimle beraber en iyi şekilde işlemiş ve gizli bir manevi servetin sahibi olmuşlardır.Sahip oldukları bu serveti hayata uyarlayıp yaşayabilen seçkin insanlar etrafını derinden etkileyip onların haznelerinde kelimelerin gücüyle söylediklerini vurgulayabilirler. Bu dizelerde de şairin anlatmak istediği kişinin bunu yapabilmesi için hayata karşı yaşanmışlıklara dair iyi veya kötü bir profil oluşturması gerektiğidir.
YanıtlaSilBazı şeyler vardır ki ancak yaşayan anlar...Aşk da işte böyle bir şeydir.Yanmadan, mum gibi erimeden aşık mutluluğa ulaşamaz.Tabi bu acıların da onda bıraktığı izler vardır ki; bunlar onun duygularını açığa vurduğu incileri yani beyitleridir.Bunlar inci gibi nadir ve kıymetlidirler.
YanıtlaSil